Rougeto(-peludo)
Oenothera villosa
Onagraceae
Autre noum : Erbo-dis-ase.
Nom en français : Onagre velue.
Descripcioun :Aquest Oenothera èi di mai coumun dins la valado dóu Rose. La planto èi grando, pelouso e picoutado de rouge (péu glandoulous - fotò) sus la cambo. Li sepalo soun pas rouge, bèn verdo emé gaire o pas de péu glandoulous rouge. Li flour soun souvènt pas gaire duberto.
Usanço :Li rougeto nous vènon d'Americo dóu Nord. Se manjon, li racino (cuecho), li fueio (coume d'espinard), li flour (en ensalado) emai peréu li grano que dounon d'òli richo en oumega-3. Li racino de rougeto soun vertuouso contro lou mau de vèntre.
Port : Grando erbo
Taio : 0,3 à 2 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Oenothera
Famiho : Onagraceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
- Sablo
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Americo-Nord
Ref. sc. : Oenothera villosa Thunb., 1794
Cauril-sauvage
Vaccaria hispanica
Caryophyllaceae
Noms en français : Vachère, Saponaire des vaches.
Descripcioun :Lou cauril-sauvage trachis dins li meissoun e lis ermas. Ié dison qu'es uno arqueoufito que nous vèn d'Anatolìo desempièi de siècle emé li gran de blad. Emé la criblo se vèi de mens en mens aleva en Auto Prouvènço. Se recounèis eisadamen à si flour roso pourtado pèr de long pecou e à si fueio verdalo e en lanço.
Usanço :Es esta cultiva en mescladisso emé lou blad e la luserno pèr li vaco, que parèis qu'èi bono pèr ié faire veni lou la. Aquesto prouprieta se retrovo encò de la femo e toco tout ço qu'es en raport emé la femenita (enmenagogo, enflamacioun di teté, analgesico). Tout acò èi bessai de vèire emé la formo de la flour (principe di signaturo). Se dis peréu qu'èi vertuouso pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vaccaria
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Meissoun
- Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert, 1965